Γνωστό για τις πολλές φυσικές ομορφιές του, αλλά και ως γενέτειρα του δημοφιλούς ηθοποιού Γιώργου Καπουτζίδη, το Αχλαδοχώρι αποτελεί πόλο έλξης για πολλούς τουρίστες κι επισκέπτες χάρη, κυρίως, στα εννέα περίτεχνα γεφύρια του.
Πρόκειται για πέτρινα γεφύρια, κτισμένα από ντόπιους τεχνίτες ή ομάδες μαστόρων από την Ήπειρο και τη δυτική Μακεδονία, που αποτελούν πραγματικούς άθλους και χαρακτηριστικά δείγματα της λαϊκής μας αρχιτεκτονικής.
Τα τέσσερα γεφύρια βρίσκονται μέσα στο χωριό, πάνω στο Κρουσοβίτικο ποτάμι, που διασχίζει το Αχλαδοχώρι και ένα πάνω στο ίδιο ποτάμι, λίγο έξω από το χωριό.
Τα υπόλοιπα τέσσερα βρίσκονται στο ποτάμι Μπελίτσα, που κυλάει τα νερά του νοτιοανατολικά του χωριού και καταλήγει στο Κρουσοβίτικο ποτάμι.
Το εξαιρετικά διακεκομμένο και δύσβατο έδαφος στις χαράδρες των δύο ποταμών, σε αντίθεση με το ομαλό, γενικά, ανάγλυφο της περιοχής, ανάγκασαν τους κατοίκους να κατασκευάσουν αυτά τα γεφύρια, που χρονολογούνται πριν από τα τέλη του 19ου αιώνα, για να επικοινωνήσουν με τα χωράφια και τα εκτεταμένα βοσκοτόπια τους, αλλά και με τα γύρω χωριά. Μαρτυρίες και παραδόσεις σχετικές με τα γεφύρια δεν θυμούνται ούτε οι γεροντότεροι του χωριού. Η ονομασία των περισσότερων γεφυριών προέρχεται από παλιά, σλαβικά τοπωνύμια.
Τα γεφύρια στο ποτάμι Κρουσοβίτη (ή Κρουσοβίτικο), μέσα στο Αχλαδοχώρι είναι κατά σειρά πέντε. Πρόκειται για το γεφύρι του Άγιου Αρχάγγελου που πήρε το όνομά του από το όνομα παρακείμενης εκκλησίας. Είναι μονότοξο με μήκος 7,50 μ., πλάτος 2,50 μ., ύψος 2,70 μ. Είναι επισκευασμένο με τσιμεντένιο στηθαίο και κάγκελα, που αλλοιώνουν το παραδοσιακό στυλ του γεφυριού. Οι λιθοδομές του έχουν μεγάλες, ημιλαξευτές, αλλά και αρκετές ακατέργαστες πέτρες.
Ακολουθεί το γεφύρι του Κούτσεϊβετς. Είναι μονότοξο, με προσθήκες από σιδερένια κάγκελα και μεταλλικούς σωλήνες που προστέθηκαν μεταγενέστερα για λόγος ασφαλείας. Έχει μήκος 12 μ., πλάτος 2,60 μ. και ύψος 3,50 μ.
Ανεβαίνοντας κατά μήκος του ποταμού, ο επισκέπτης συναντά το τρίτο κατά σειρά γεφύρι της Γκίρκας. Είναι μονότοξο, με το ένα βάθρο να εδράζεται ψηλότερα από το άλλο. Έχει μήκος 11,50 μ., πλάτος 2,70 μ., και ύψος 4,20 μ. Έχει κι αυτό τσιμεντένιο στηθαίο και σιδερένια κάγκελα. Στη δυτική όψη φέρει ανάγλυφο σταυρό και πλάκα, πάνω στους πωρόλιθους του τόξου. Στην πλάκα αναγράφεται η χρονολογία 1868 και δυσανάγνωστα γράμματα. Στην ανατολική όψη. πάνω στην αψίδα του τόξου υπάρχει σιδερένιος κρίκος, όπου, πιθανόν, να υπήρχε παλιότερα κρεμασμένο κουδούνι.
Ακολουθεί το Πίτσουρ. Είναι το τελευταίο γεφύρι μέσα στο χωριό και το μικρότερο απ' όλα. Είναι μονότοξο, έχει τσιμεντένιο στηθαίο και σιδερένια κάγκελα, όπως και τα άλλα τρία κι αυτό γιατί χρησιμοποιούνται και σήμερα για την επικοινωνία από τις δύο όχθες του ρέματος, που χωρίζει το χωριό σε δύο συνοικίες. Έχει μήκος 6,20 μ., πλάτος 3 μ. και ύψος 3,60 μ. Στην ανατολική όψη, πάνω στην τοιχοποιία υπάρχει εντοιχισμένη πλάκα με σταυρό, στα τέσσερα μέρη του οποίου είναι γραμμένη η συντομογραφία ΙΓ-Χ8-ΝΙ-ΚΑ (Ιησούς Χριστός Νικά). Πάνω από το σταυρό γράφει: "ΕΤΟΣ 1871" και από κάτω "ΛΠΡΗΛΗΟΥΣ", "ΗΤΗΣΟ ΒΙΛΡΙΟ". "ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΧΡΗΣΤΟΥ" (και τρία ακόμη γράμματα δυσανάγνωστα), όλα με γαλάζιο χρώμα.
Έξω από το χωριό, στο ίδιο ποτάμι, δίπλα στο δρόμο που οδηγεί προς το Σιδηρόκαστρο, υπάρχει το πέμπτο γεφύρι του Κρουσοβίτη ή Σαμόκβα.
Είναι μονότοξο, με τσιμεντοεπιχρισμένες όψεις και τσιμεντένιο στηθαίο ύψους 1 μ. Έχει μήκος 16 μ., πλάτος 2,90 μ. καν ύψος 5,70 μ. Επάνω του διατηρείται το παλιό λιθόστρωτο καλντερίμι.
Τα υπόλοιπα τέσσερα γεφύρια βρίσκονται στο ρέμα της Μπέλιτσας, πριν τη συμβολή της με τον Κρουσοβίτη.
Ανεβαίνοντας το ποτάμι ο επισκέπτης συναντά πρώτα την Πεχτσέτα.
Είναι μονότοξο γεφύρι, με τσιμεντένιο στηθαίο και διπλή σειρά στο τόξο: η εσωτερική με πωρόλιθο και η εξωτερική με πλάκες. Έχει μήκος 18 μ., πλάτος 2,70 μ., και ύψος 5,50 μ. Σε μια πέτρα του τόξου υπάρχει ανάγλυφος σταυρός, ενώ στη δυτική όψη υπάρχει κενό πλαίσιο, που κάποτε περιείχε αναμνηστική πλάκα, η οποία όμως αφαιρέθηκε.
Ακολουθεί το Μουβίτσα, που είναι και αυτό μονότοξο. Η ονομασία προέρχεται από το μέρος που ''χτυπούσαν'' οι γυναίκες τα ρούχα στο νερό του ποταμού. Έχει μήκος 13 μ., πλάτος 2,50 μ. και ύψος 5 μ. Επάνω του υπάρχει λιθόστρωτο και σώζονται υπολείμματα από πέτρινα στηθαία ύψους 20 εκατοστών. Οι κλίσεις είναι απότομες στο επάνω μέρος του τόξου, το οποίο στο βόρειο τμήμα του είναι ημικατεστραμμένο. Η αψίδα του είναι από πωρόλιθο.
Λίγο παρακάτω είναι το γεφύρι της Κάτω Μπελίτσας, στο οποίο προστέθηκαν τσιμεντένια στηθαία με μικρές αντηρίδες. Είναι δίτοξο, με μήκος 23 μ., πλάτος 2,70 μ. και ύψος 6,70. Παλαιότερα από κει περνούσε ο δρόμος που οδηγούσε στις Σέρρες. Μαζί με το επόμενο γεφύρι της Άνω Μπελίτσας είναι τα μεγαλύτερα του Λαϊλιά. Σώζεται ακόμα ο παλιός λιθόστρωτος δρόμος ο οποίος καλύπτεται από πλατάνια και αναρριχώμενη πέτρα. Σε απόσταση 100 μ. βορειοδυτικά του γεφυριού υπάρχουν ερείπια νερόμυλου.
Το γεφύρι της Άνω Μπέλιτσας ή Τζιογκόλα είναι μονότοξο με μήκος 23 μ., πλάτος 2,80 μ, και ύψος 7 μ. Η καμάρα του αποτελείται εν μέρει από πωρόλιθους, ενώ το υπόλοιπο γεφύρι είναι από την τοπική πέτρα (σχιστόλιθο) και επάνω του έχουν κατασκευαστεί τσιμεντένια κάγκελα. Όπως όλα τα γεφύρια στο ποτάμι της Μπέλιτσας βρίσκεται μέσα σε πυκνό δάσος από πλατάνια, που το καθιστούν σχεδόν αθέατο.
Το Αχλαδοχώρι είναι το μοναδικό χωριό στη Μακεδονία που έχει συνολικά εννέα γεφύρια, στην κτηματική του περιοχή. Κατά πάσα πιθανότητα είναι και το πρώτο στον ελληνικό χώρο, σε αριθμό πέτρινων γεφυριών στην περιοχή του.
Η ύπαρξη τόσο μεγάλου αριθμού γεφυριών εξηγείται από τη μεγάλη ανάπτυξη που είχε το χωριό παλιότερα (προπολεμικά αριθμούσε 10.000 κατοίκους). Αξιοσημείωτες είναι οι πολλές φυσικές ομορφιές του, αλλά και οι τοποθεσίες με ιστορικό και αρχαιολογικό ενδιαφέρον της περιοχής. Περιβάλλεται από πανέμορφα δάση, τα οποία ο κάθε φυσιολάτρης μπορεί να τα χαρεί με τη βοήθεια των ειδικά χαραγμένων μονοπατιών, τα πολλά και πανέμορφα τοξωτά γεφύρια που στολίζουν τα ποτάμια, οι πολλές σπηλιές της περιοχής, τα σκαλωμένα στα βράχια και χωμένα στις σπηλιές παρεκκλήσια, καθώς επίσης και οι αξιοποιημένοι αλλά πολύ σημαντικοί τόσο προϊστορικοί όσο και νεότεροι αρχαιολογικοί οικισμοί που βρίσκονται κοντά στο χωριό.
Το Αχλαδοχώρι είναι ένα από τα πιο μεγάλα χωριά στο νομό Σερρών. Εχει 935 κατοίκους, ενώ ολόκληρη η Κοινότητα Αχλαδοχωρίου έχει 1.208 κατοίκους.
Κείμενο: της Α. Ταπάσκου
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου