Πριν από αρκετά χρόνια, το 1965, η Δώρα Παρίση, περπατώντας στις παραλίες της νότιας Γαλλίας «γοητεύτηκε» από τις κεραμικές κούκλες, που ήταν ντυμένες με τοπικές ενδυμασίες και στέκονταν περήφανα στους πάγκους των πλανόδιων πωλητών. Έχοντας στο ενεργητικό της πολυετείς σπουδές μόδας, pret-a-porter, χειροτεχνίας και ραπτικής, στο Παρίσι, αποφάσισε αρκετά αργότερα, το 1983, όταν επέστρεψε στο νησί της, τη Λέσβο, να αρχίσει να δημιουργεί η ίδια λαογραφικές κούκλες, ντυμένες με τις παραδοσιακές ενδυμασίες κάθε τόπου.
Ξεκίνησε, λοιπόν, μια τεράστια έρευνα σε μουσεία όλης της χώρας, αναζητώντας τα μοντέλα της, τις φορεσιές κάθε περιοχής. Πέρασε από το μουσείο Μπενάκη, το Ιστορικό Μουσείο στην παλιά Βουλή, το Λαϊκό Μουσείο στην Πλάκα, το Λύκειο Ελληνίδων στο Ηράκλειο της Κρήτης και πολλά άλλα μουσεία σε όλη την Ελλάδα. Παράλληλα, ανακάλυψε έναν «θησαυρό» σε πολλά μπαούλα σπιτιών, όπου πολλοί άνθρωποι κρατούν τις παραδοσιακές φορεσιές των προγόνων τους.
«Η Ελλάδα έχει τις περισσότερες παραδοσιακές φορεσιές από κάθε άλλη χώρα. Σε όσα μέρη έχω επισκεφθεί στο εξωτερικό, βρήκα λαογραφικές κούκλες, με δύο ή τρεις διαφορετικές φορεσιές. Έτσι, σκέφτηκα να ξεκινήσω να δημιουργώ κούκλες, με ελληνικές παραδοσιακές φορεσιές και τα μοντέλα μου έφτασαν τα 80…», αναφέρει στο ΑΠΕ - ΜΠΕ η κ. Παρίση και δηλώνει συγκινημένη: «το έκανα για την πατρίδα μου, την Ελλάδα».
Η ίδια λέει ότι, η ενασχόλησή της αυτή συγκέντρωσε μεγάλο ενδιαφέρον τόσο από Έλληνες που γνωρίζουν τις κούκλες της όσο και από τουρίστες που επισκέπτονται το Μόλυβο. «Οι Έλληνες έχουν τεράστια ευαισθησία για τον τόπο τους. Βλέπουν τις κούκλες μου και συγκινούνται. Οι αναμνήσεις και οι προσωπικές τους εμπειρίες, τούς κάνουν να αγαπήσουν τη δουλειά μου» τονίζει, ενώ για τους τουρίστες σημειώνει ότι κάθε κούκλα είναι και ένα σουβενίρ από την Ελλάδα.
Στο σπίτι της κ. Παρίση «συναντώνται» πλέκτριες, καλαθάδες, τσουκαλάδες, κεντήτριες, γυναίκες που γνέφουν το μαλλί, άνδρες που αλέθουν το σιτάρι στο μύλο, νοικοκυρές που φτιάχνουν ψωμί και παραδοσιακή τυρόπιτα, αλλά και φίλοι που χορεύουν μπάλο και πεντοζάλη, ψαράδες, παλικάρια που μαζεύουν τις ελιές. Όλοι τους δεν ξεπερνούν σε ύψος τα 35 εκατοστά, καθώς αυτό είναι το μέγεθος των κεραμικών που κατασκευάζει.
Η διαδικασία δημιουργίας μιας κούκλας είναι σύνθετη και απαιτεί κόπο, δουλειά, αλλά και μεράκι. Ξεκινά από την κατασκευή του κεραμικού, που πρέπει να στεγνώσει για να μπει στο φούρνο. Αφού κρυώσει, ζωγραφίζονται τα πρόσωπα και τα παπούτσια. Μετά πρέπει να ραφτούν και να κολληθούν τα ρούχα, που αποτυπώνουν κάθε λεπτομέρεια μιας παραδοσιακής στολής, αφού η κ. Παρίση έχει δημιουργήσει κάθε πατρόν-μινατούρα, σε κλίμακα από το φυσιολογικό μέγεθος της φορεσιάς.
Την ίδια προσοχή και λεπτομέρεια απαιτούν και τα κεντήματα, που είναι πλούσια στις τοπικές ενδυμασίες, όπως και τα κοσμήματα που αποτελούν βασικό τους στοιχείο.
Στη συλλογή, κάθε φορεσιά έχει την κυριακάτικη και την εργατική εκδοχή της, ενώ η "ταυτότητα" των στολών προέρχεται από κάθε σημείο της Ελλάδας: από τα νησιά μέχρι την Αθήνα και από την Πελοπόννησο και την Κρήτη μέχρι την Ημαθία.
«Οι κούκλες ζουν μέσα στην ακινησία της φόρμας. Το παιχνίδι ή η ενασχόληση μαζί τους, συνδυάζει τον υπόγειο φόβο μιας «μικρής Ελένης» με τις πιο βαθιές επιθυμίες των μικρών κοριτσιών.
Φυσικά, οι κούκλες έχουν κι έναν πιο ανάλαφρο και διδακτικό ρόλο: είναι μικρές μηχανές νοσταλγίας και υπομονής, που χαρίζουν αναψυχή και χαμόγελο στους συλλέκτες τους» γράφει για τις κούκλες της Δώρας Παρίση ο Πάνος Θεοδωρίδης, στο φωτογραφικό λεύκωμα του Δημήτρη Ταλιάνη, με τίτλο «Επαγγέλματα που άντεξαν στο χρόνο».
Κείμενο: της Π. Γιούλτση
πηγή: ana-mpa.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου