Σύμφωνα με την περιβαλλοντική οργάνωση «Αρχιπέλαγος», το πιο σύνηθες είδος φάλαινας στην Ελλάδα, είναι ο φυσητήρας, ο οποίος ξεπερνά τα 18 μέτρα σε μήκος, τους 50 τόνους σε βάρος και συναντάται σε ανοιχτό πέλαγος. Χαρακτηρίζεται από ιδιαίτερα εξελιγμένο εγκέφαλο, καθώς και από την ικανότητα κατάδυσης σε βάθη που ξεπερνούν τα 3.000 μέτρα.
Ο μεσογειακός πληθυσμός αριθμεί λιγότερα από 2.500 ενήλικες φάλαινες και διαρκώς μειώνεται.
Λιγότερο γνωστός είναι ο ζιφιός, ένα μικρότερο σε μέγεθος είδος φάλαινας, που ζει σε περιοχές με βαθιά θαλάσσια φαράγγια, σε μόνιμους πληθυσμούς ολιγομελών ομάδων. Περιστασιακά, παρατηρούνται και άλλα είδη - επισκέπτες στις θάλασσες, όπως η πτεροφάλαινα.
Άλλωστε, τα ελληνικά πελάγη αποδεικνύονται ιδιαίτερα φιλόξενα μέρη για τα περισσότερα από τα 47 είδη καρχαριών και καρχαριοεδιών της Μεσογείου. Οι καρχαρίες, ως οι κορυφαίοι θηρευτές στην τροφική αλυσίδα, ρυθμίζουν τη βιοποικιλότητα και αφθονία των ειδών και ως εκ τούτου αποτελούν είδη με μεγάλη οικολογική σημασία για τα θαλάσσια οικοσυστήματα.
Η κυριότερη απειλή για την επιβίωση των καρχαριών είναι οι ακούσιες συλλήψεις, ενώ ακολουθεί η πρακτική της αφαίρεσης του πτερυγίου του καρχαρία και της απόρριψης του υπόλοιπου σώματος στη θάλασσα. Δίχως τα πτερύγιά τους, η κολύμβηση και η επιβίωσή τους καθιστάται προφανώς αδύνατη. Η ζήτηση για πτερύγια καρχαρία αυξάνεται κατά 5% το χρόνο, με αποτέλεσμα περισσότεροι καρχαρίες να ψαρεύονται, γι' αυτό το λόγο.
«Για να διατηρήσουμε αναλλοίωτη αυτή τη μαγική πραγματικά εικόνα που μας χάρισε απλόχερα η φύση, πρέπει να μετατρέψουμε τους εαυτούς μας, από αρνητικούς πρωταγωνιστές της θλιβερής κατάστασης που επικρατεί σήμερα στις ελληνικές θάλασσες, σε λυσιτελείς κομπάρσους», δήλωσε στο ΑΠΕ - ΜΠΕ η Αναστασία Μήλιου, υδροβιολόγος - επικεφαλής Έρευνας και Δράσεων Προστασίας του «Αρχιπελάγους», πρέσβειρα της Ελλάδας στην Ε.Ε. για την προώθηση της αειφόρου θαλάσσιας πολιτικής.
Δελφίνια, θαλάσσιες χελώνες και φώκιες
Και αν φάλαινες και καρχαρίες, ενδεχομένως, προκαλούν φόβο, τα δελφίνια, οι θαλάσσιες χελώνες και οι φώκιες είναι ιδιαίτερα αγαπητά θηλαστικά και πολλές φορές συντροφεύουν τα τουριστικά πλοιάρια, διασκεδάζοντας με βουτιές και «κόλπα» τους τουρίστες.
Στο ανοιχτό πέλαγος «κολυμπά» και το ζωνοδέλφινο, το πιο σύνηθες είδος, ενώ το ρινοδέλφινο συναντάται σε παράκτιες περιοχές. Σε μεταναστευτικούς πληθυσμούς, παρατηρούνται το σταχτοδέλφινο καθώς και το βραχύρυγχο κοινό δελφίνι.
Το τελευταίο, παρά την ονομασία του, την οποία οφείλει στο μέγεθος των πληθυσμών του κατά την αρχαιότητα (είναι το είδος που απεικονίζεται στις τοιχογραφίες της Κνωσσού), είναι στις μέρες μας ένα από τα πλέον απειλούμενα είδη της Μεσογείου, με τους πληθυσμούς του να έχουν υποστεί δραματική συρρίκνωση τις τελευταίες δεκαετίες.
Η πιο «διάσημη» θαλάσσια χελώνα είναι η «Καρέτα», με τις ελληνικές θάλασσες να αποτελούν τις σημαντικότερες περιοχές ωοτοκίας. Ωστόσο, υπάρχουν άλλα δύο είδη, η πράσινη χελώνα και η δερματοχελώνα. Όλες τους έρχονται αντιμέτωπες με μεγάλους κινδύνους, ιδιαίτερα τους καλοκαιρινούς μήνες.
Συχνά, κάτοικοι των νησιών βρίσκουν νεκρές χελώνες στις ακτές, χτυπημένες από ταχύπλοα σκάφη, πνιγμένες από πλαστικά, μπλεγμένες σε αλιευτικά εργαλεία.
Ένα ακόμη είδος θηλαστικού που συναντάται στην Ελλάδα και απειλείται με εξαφάνιση είναι η φώκια Μονάχους - Μονάχους. Ο παγκόσμιος πληθυσμός της υπολογίζεται σε περίπου 450 φώκιες, με τις περισσότερες από τις μισές να ζουν στις ελληνικές θάλασσες και στην τουρκική πλευρά του Αιγαίου.
Θαλάσσια λιβάδια και ύφαλοι
Εξίσου σημαντικά, αλλά λιγότερα γνωστά στο ευρύ κοινό, είναι τα θαλάσσια λιβάδια Ποσειδωνίας και οι ύφαλοι ασβεστολιθικών ροδοφυκών, τα οποία αποτελούν τα πλέον παραγωγικά οικοσυστήματα των θαλασσών μας.
Όπως αναφέρουν οι επιστήμονες από το «Αρχιπέλαγος», παρά το γεγονός ότι προστατεύονται από την ελληνική και την ευρωπαϊκή νομοθεσία, καθώς και από διεθνείς συμβάσεις, η ουσιαστική προστασία τους καθίσταται αδύνατη στις θάλασσές μας, καθώς το μεγαλύτερο μέρος των εκτάσεων των λιβαδιών Ποσειδωνίας και των υφάλων ασβεστολιθικών ροδοφυκών παραμένει αχαρτογράφητο και συνεπώς κανείς δεν γνωρίζει ποιες είναι οι περιοχές που πρέπει να προστατευτούν.
Τα θαλάσσια λιβάδια Ποσειδωνίας, γνωστά και ως «φυκιάδες», αποτελούν τα δάση της θάλασσας και υπολογίζεται ότι εκεί ζουν περισσότερα από 300 είδη χλωρίδας και 1.000 είδη πανίδας.
Οι ύφαλοι ασβεστολιθικών ροδοφυκών θεωρούνται ως ένα από τα «πιο καλά κρυμμένα μυστικά» της Μεσογείου και έχουν χαρακτηριστεί ως ζώνη υψηλής βιοποικιλότητας. Αποτελούν οικοσύστημα ιδιαίτερης σημασίας για την παραγωγικότητα των ιχθυαποθεμάτων, λόγω της υψηλής βιοποικιλότητας που παρουσιάζουν.
Για το σχηματισμό των υφάλων απαιτούνται πάνω από 7000 χρόνια, επομένως σε περίπτωση καταστροφής τους χρειάζονται αιώνες για να επανακάμψουν.
της Αναστασίας Καρυπίδου
πηγή: ana-mpa.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου