Μέσα από τις σελίδες τουριστικού οδηγού που εξέδωσε η Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Καρδίτσας, μπορείτε να ακολουθήσετε μία από τις γνωστές διαδρομές της φύσης ή να ανακαλύψετε άλλα, λιγότερα γνωστά μα εξίσου πανέμορφα μονοπάτια.
Ακολουθώντας το δρόμο της Ανατολικής Αργιθέας, μετά από 10 χλμ. φθάνουμε στο Πευκόφυτο (υψόμ. 650μ., κάτοικοι 293). Αποτελεί τοπικό διαμέρισμα του Δήμου Μουζακίου και εμφανίζεται στις ιστορικές πηγές το 16ο αιώνα. Η θέση του οικισμού είναι εξαιρετική, όπως και η πλατεία του και η θέα στη γύρω περιοχή είναι απλά μαγευτική.
Συνεχίζοντας την πορεία μας, σε δρόμο ανηφορικό και με κλειστές στροφές, ανάμεσα σε έλατα και οξιές περνάμε τον αυχένα του Αγίου Νικολάου και φθάνουμε στο Βλάσι (υψόμ. 1.060μ., κάτοικοι 214), το οποίο απέχει περίπου 28 χλμ. από το Πευκόφυτο. Είναι οικισμός της ύστερης βυζαντινής περιόδου και βρίσκεται στην ανατολική πλευρά της Καράβας (2.184μ.). Από εδώ διέρχεται το ευρωπαϊκό μονοπάτι Ε4, ενώ εντυπωσιακό είναι και το φαράγγι "Σκαμνί" του Βλασιώτη ποταμού στην περιοχή του Τυρολόγου, όπου υπήρχε το παλιό χωριό του Πετρίλου και τούρκικος ταχυδρομικός σταθμός. Αξίζει μια επίσκεψη στο Λαογραφικό Μουσείο του οικισμού, στο οποίο εκτίθενται -μεταξύ άλλων- εκκλησιαστικά βιβλία και ιερά σκεύη από την περίφημη Ι. Μ. Γενεσίου της Θεοτόκου, που βρίσκεται σε απόσταση 2 χλμ. από το Βλάσι. Από τη μονή σώζεται το τρίκογχο καμαροσκεπές καθολικό του 17ου αιώνα.
Για να φθάσουμε στο Πετρίλο, με τους πολλούς συνοικισμούς του (υψόμ. 1.160μ., κάτοικοι 765), μπορούμε να παρακάμψουμε τον κυκλικό ασφαλτοστρωμένο δρόμο των 12 χλμ. και να ακολουθήσουμε τον κοντινό βατό χωματόδρομο. Σημαντικός βυζαντινός οικισμός, έδρα σήμερα της Κοινότητας Ανατολικής Αργιθέας, το Πετρίλο ξεπερνούσε στα χρόνια της Τουρκοκρατίας τους 2.000 κατοίκους, το έντονο θρησκευτικό συναίσθημα των οποίων οδήγησε στη δημιουργία 40 περίπου μοναστηριών και εκκλησιών στην περιοχή. Από αυτά, αξίζει κάποιος να επισκεφθεί την Ι. Μ. Γεννήσεως της Θεοτόκου (Αργυραίικα), τον Ι. Ν. Κοιμήσεως της Θεοτόκου (Χάρις- Κρανιά), τον Ι, Ν. Γεννήσεως του Χριστού (Ρώσση) και το νερόμυλο στην Κρανιά.
Στο ιστορικό Δημοτικό Σχολείο (1883), που σήμερα στεγάζει τις υπηρεσίες της Κοινότητας Αν. Αργιθέας είχε την έδρα της το 1944 η προσωρινή κυβέρνηση της Ελεύθερης Ελλάδας. Το γεφύρι του Τυρολόγου, στον Πετριλιώτη ποταμό, είναι από την εποχή της Τουρκοκρατίας. Το Πετρίλο απέχει από την Καρδίτσα περίπου 60 χλμ.
Επόμενος οικισμός στην πορεία μας προς τη Στεφανιάδα είναι το Δροσάτο, με το μονότοξο γεφύρι του από τα χρόνια της Τουρκοκρατίας, δίπλα στη νέα τσιμεντένια γέφυρα. Οι Ι. Μ. Κοιμήσεως της Θεοτόκου του 17ου αιώνα και Αγίου Αθανασίου των αρχών του 18ου παρουσιάζουν εξαιρετικό ενδιαφέρον. Προχωρώντας προς τον οικισμό του Φουντωτού, ο επισκέπτης ατενίζει με δέος τους πέτρινους όγκους του θεόρατου Ντεληδημιού (2.164μ.) και το μονότοξο γεφύρι του Παληαντώνη από τον καιρό της Τουρκοκρατίας.
Το Λεοντίτο (υψόμ. 960μ., κάτοικοι 204) αποτελεί τον επόμενο σταθμό. Είναι βυζαντινός οικισμός με εξαιρετική πλατεία, στην οποία δεσπόζει ο αιωνόβιος θεόρατος πλάτανος. Αναφέρεται στις καταγραφές του ιστορικού Φραγκίσκου Πουκεβίλ από τις περιηγήσεις του στο θεσσαλικό χώρο. Μια επίσκεψη στο Δημοτικό Σχολείο, που λειτουργεί ως Βιβλιοθήκη και Λαογραφικό Μουσείο, καθώς και στην ανακαινισμένη Ι. Μ. του Αγίου Χαραλάμπους παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον. Ενδιαφέρον, επίσης, παρουσιάζουν ο νερόμυλος του Παληαντώνη και η νεροτριβή, που βρίσκονται στο ποτάμι του χωριού. Στο Λεοντίτο εγκαταστάθηκε ο ήρωας Γ. Καραϊσκάκης ως αρματολάρχης των Αγράφων την περίοδο 1822-1823. Η απόσταση Λεοντίτου - Καρδίτσας είναι 70 χλμ. περίπου.
Επανερχόμαστε στη διασταύρωση του Λεοντίτου και λίγο πιο κάτω θα συναντήσουμε το Χάνι Νασιώκα, όπου η παράκαμψη αριστερά μάς οδηγεί στη Μονή Σπηλιάς και τη Στεφανιάδα, ενώ δεξιά στα Κουμπουριανά και το Πετροχώρι. Το συγκρότημα της Ι. Μ. Σπηλιάς έχει κτιστεί στη θέση παλαιότερης μονής σε βραχώδη πλαγιά απόκρημνης και δύσβατης τοποθεσίας στα 780μ. υψόμετρο.
Η ιστορία της είναι συνδεδεμένη με τους αγώνες του Έθνους, ιδιαίτερα στην προεπαναστατική περίοδο. Ο μικρός Ι. Ν. της Κοιμήσεως της Θεοτόκου είναι ο παλαιότερος. Το νεότερο καθολικό, ο Ι. Ν. της Ζωοδόχου Πηγής είναι του 1736. Χιλιάδες προσκυνητές από όλη την Ελλάδα, καθ' όλη τη διάρκεια του έτους και ιδιαίτερα το Δεκαπενταύγουστο, κατακλύζουν τους χώρους της μονής για να ζητήσουν τη Χάρη της Παναγίας της Σπηλιώτισσας ή για να εκπληρώσουν κάποιο τάμα.
Κατευθυνόμενοι από την Ι. Μ. Σπηλιάς προς τη Στεφανιάδα και τους οικισμούς της (υψόμ. 960μ., κάτοικοι 155), θα αντικρίσουμε την ομώνυμη λίμνη, η οποία δημιουργήθηκε το 1963 από κατολίσθηση. Έχει έκταση 165 στρέμματα και βάθος 150μ.. Ο βυζαντινός οικισμός της Στεφανιάδας, το μονότοξο γεφύρι στη θέση "Ραγάζια" από τα χρόνια της Τουρκοκρατίας το μικρότερο πετρογέφυρο εντός του οικισμού, η σκεπαστή βρύση "Βουλωμένη", το κλειστό Δημοτικό Σχολείο και ο Ι. Ν. Κοιμήσεως της Θεοτόκου μαρτυρούν περασμένα μεγαλεία, αφού στο παρελθόν ο οικισμός υπήρξε και έδρα του Δήμου Αργιθέας. Η Στεφανιάδα απέχει από την Καρδίτσα 83 χλμ..
Ακολουθώντας τη δεξιά παράκαμψη στο Χάνι Νασιώκα οδηγούμαστε στο Πετροχώρι (υψόμ. 1.080μ., κάτοικοι 83). Είναι βυζαντινός οικισμός και σήμερα διαθέτει τρία σημαντικά θρησκευτικά μνημεία: τον τρίκογχο ενοριακό ναό της Κοιμήσεως της Θεοτόκου με τοιχογραφίες του 1734, τον κοιμητηριακό ναό της Αγίας Παρασκευής, με ζωγραφικό διάκοσμο του ίδιου έτους και την Ι. ΛΑ. του Προφήτη Ηλία του 17ου αιώνα. Στη θέση "Πατλιά" (υψομ. 1.500μ.) βρίσκονται τα πέτρινα κονάκια των τσελιγκάδων.
Ο τελευταίος οικισμός της Κοινότητας Ανατολικής Αργιθέας είναι τα Κουμπουριανά με τους συνοικισμούς τους (υψόμ. 1.000μ., κάτοικοι 166). Είναι και αυτός βυζαντινός οικισμός, με μεγάλο πληθυσμό στα χρόνια της Τουρκοκρατίας. Στην προεπαναστατική περίοδο πυρπολήθηκε από τους Μπουκουβαλαίους αλλά και από τους Τούρκους. Ήταν η έδρα του ενιαίου Δήμου Αργιθέας.
Η Ι. Μ. Κώστη, η οποία ιδρύθηκε στα μέσα του 18ου αιώνα, αποτελεί σημαντικό θρησκευτικό μνημείο της περιοχής και μετόχι της Ι. ΛΑ. Σπηλιάς. Από τη μονή σώζεται το τρίκογχο καθολικό με τρούλο και εξωνάρθηκα, καθώς και τμήμα του περιβόλου.
Δυτική Αργιθέα
Αφού ολοκληρώσουμε την περιήγηση μας στην Ανατολική Αργιθέα, επανερχόμαστε περίπου 3 χλμ. μετά το Μουζάκι, στη διασταύρωση, και ακολουθούμε την κατεύθυνση προς τα δεξιά για να επισκεφθούμε την περιοχή της Δυτικής Αργιθέας. Πρώτος σταθμός μας η Βατσουνιά (υψόμ. 480μ., κάτοικοι 605), τοπικό διαμέρισμα του Δήμου Μουζακίου. Ιδρύθηκε στα χρόνια του Βυζαντίου και στην Τουρκοκρατία γνώρισε περιόδους μεγάλης ακμής. Ο μονόκλιτος, δίρριχτος και με χαγιάτι Ι. Ν. Κοιμήσεως της Θεοτόκου χρονολογείται στις αρχές του 18ου αιώνα. Στη Βατσουνιά λειτουργεί μικρός υδροηλεκτρικός σταθμός, ο οποίος δέχεται για εκπαιδευτικούς σκοπούς αρκετές επισκέψεις σχολείων. Η περιοχή είναι πανέμορφη και διαθέτει καταγάργαρα νερά και αξιόλογη τουριστική υποδομή. Σε κοντινή απόσταση, πριν από το χωριό, βρίσκεται ο οικισμός του Κεραμαριού. Η απόσταση Μουζακίου -Βατσουνιάς είναι 11 χλμ..
Συνεχίζοντας την πορεία μας 4,5 χλμ. μετά τη διασταύρωση της Βατσουνιάς θα συναντήσουμε τη Δρακότρυπα με τους συνοικισμούς της (υψόμ. 580μ., κάτοικοι 690). Βυζαντινός οικισμός, με οικονομική ανάπτυξη στα χρόνια της Τουρκοκρατίας, αφού οι κάτοικοι κατασκεύαζαν λεπίδες σπαθιών και κάνες όπλων. Ένας συνοικισμός της φέρει και σήμερα την ονομασία Σπάθες.
Η Δρακότρυπα είναι η ιδιαίτερη πατρίδα του Οσίου Διονυσίου του εν Ολύμπω αλλά και μεγάλων πρωταθλητών, όπως του Ολυμπιονίκη της ενόργανης γυμναστικής, Δημοσθένη Ταμπάκου. Απαραίτητη θεωρείται η επίσκεψη στο Λαογραφικό Μουσείο και στη Σταυροπηγιακή Μονή της Αγίας Τριάδας, η οποία διαθέτει έναν τετρακιόνιο σταυροειδή ναό με πλάγιους χώρους και εξωνάρθηκα του 18ου αιώνα. Η εξαιρετική θέση της Δρακότρυπας, με την πανοραμική θέα, το ατελείωτο πράσινο και τα σύγχρονα καταστήματα εστίασης και αναψυχής αποτελούν πόλο έλξης για όσους αναζητούν κάτι το ξεχωριστό.
Σε απόσταση 10 χλμ. θα συναντήσουμε την Οξυά με τους 11 συνοικισμούς της (υψόμ. 850μ., κάτοικοι 689). Ιδρύθηκε στα χρόνια του Βυζαντίου και αποτελεί τον τελευταίο οικισμό του Δήμου Μουζακίου προς την κατεύθυνση αυτή. Η Ι. Μ. Αγίας Τριάδας Σιάμου είναι ένα από τα σπουδαιότερα μνημεία της ευρύτερης περιοχής Μουζακίου. Σώζεται το Καθολικό (σταυροειδής, καμαροσκέπαστος ναός) με τοιχογραφίες του 1682.
Επανερχόμενοι από την παράκαμψη της Οξυάς, στην κύρια οδική αρτηρία, έπειτα από συνεχείς ανηφορικές στροφές φθάνουμε στον αυχένα του Τύμπανου (1.500μ.), όπου συχνά το χειμώνα ο πάγος και το χιόνι καθιστούν τη διέλευση ιδιαίτερα δύσκολη, αν όχι αδύνατη.
Κατηφορίζοντας στη συνέχεια σε ένα υπέροχο ελατοσκέπαστο τοπίο, μετά από 7 χλμ. βρισκόμαστε στην Αργιθέα (υψόμ. 930μ., κάτοικοι 256). Αρχαίος οικισμός, πάνω στην στρατηγικής σημασίας αρχαία οδό Άρτας - Γόμφων. Στη θέση "Ελληνικά", κοντά στη διασταύρωση Μεσοβουνίου και Θερινού, υπάρχει αρχαιολογικός χώρος με αρχιτεκτονικά κατάλοιπα της αρχαίας πόλης και των νεκροταφείων της. Ενδιαφέρον παρουσιάζει το μικρό μονότοξο γεφύρι του οικισμού και το πρόσφατα ανακαινισμένο μονοπάτι που διέρχεται από αυτό και οδηγεί στον παλιό νερόμυλο.
Το Μεσοβούνι (υψόμ. 900μ., κάτοικοι 55) είναι οικισμός τουλάχιστον της ύστερης βυζαντινής εποχής. Η Ι. Μ. Γενεσίου της Θεοτόκου ανοικοδομήθηκε το 1904 στη θέση παλαιού ναού του 17ου αιώνα, ενώ ο ενοριακός ναός της Κοιμήσεως της Θεοτόκου κτίστηκε στη θέση παλαιού ομώνυμου ναού του 1637. Στον οικισμό του Θερινού (υψόμ. 940μ., κάτοικοι 135) αξίζει να βρεθεί ο επισκέπτης για να θαυμάσει το μονότοξο πέτρινο γεφύρι που χρονολογείται στο 13ο-14ο αιώνα. Τον ίδιο θαυμασμό θα νιώσει ο επισκέπτης και στο βυζαντινό οικισμό της Καρυάς (υψόμ. 770μ., κάτοικοι 64), αντικρίζοντας το μεγαλύτερο μονότοξο γεφύρι της περιοχής (άνοιγμα τόξου 30μ., ύψος 15,5μ.) που χρονολογείται στο 13ο αιώνα.
Από την Καρυά οδηγούμαστε στο Ανθηρό με τους επτά συνοικισμούς του (υψόμ. 800μ., κάτοικοι 988). Είναι η έδρα του Δήμου Αργιθέας και η ίδρυση του ανάγεται στα χρόνια του Βυζαντίου. Σύγχρονος και νοικοκυρεμένος οικισμός που διαθέτει τις απαραίτητες υποδομές εστίασης και αναψυχής. Αξιόλογο το Ιστορικό - Εκκλησιαστικό Μουσείο που προβάλλει και αναδεικνύει την ιστορία και τον πολιτισμό της περιοχής. Κοντά στον οικισμό Λαγκάδι ο ανακαινισμένος νερόμυλος και ο πεστροφογεννητικός σταθμός σε μια ιδιαίτερου φυσικού κάλλους τοποθεσία εντυπωσιάζουν τον επισκέπτη. Η Ι. Μ. Κοιμήσεως της Θεοτόκου με τοιχογραφίες του 1682 βρίσκεται 1 χλμ. μετά το Ανθηρό, προς την Αγορασια. Τα κελιά και οι άλλες εγκαταστάσεις της έχουν καταστραφεί Το περίτεχνο τέμπλο της, οι εικόνες και άλλα κειμήλια φυλάσσονται στο Εκκλησιαστικό Μουσείο Ανθηρού. Σημαντικό θρησκευτικό μνημείο της περιοχής αποτελεί και η Ι. Μ. Κατουσίου, αφιερωμένη στο Γενέσιο της Θεοτόκου, με τοιχογραφίες του 1663. Για τους φίλους της περιπέτειας μία επίσκεψη στο Βιότοπο της Κατούνας είναι ενδιαφέρουσα.
Το τελευταίο τμήμα του Δήμου Αργιθέας αποτελούν οι οικισμοί Πετρωτό, Καλή Κώμη και Ελληνικά. Το Πετρωτό με τους συνοικισμούς του (υψόμ. 660μ., κάτοικοι 304) ανάγεται στην ύστερη βυζαντινή εποχή. Στη θέση "Παλαιόκαστρο" υπάρχουν ερείπια ενός σημαντικού ελληνιστικού οχυρού και πολύ κοντά στη θέση "Πουρναράκια" αποκαλύφθηκε τμήμα αρχαίου νεκροταφείου. Η Καλή Κώμη με τους συνοικισμούς της (υψόμ. 600μ., κάτοικοι 311) βρίσκεται σε ένα τοπίο σπάνιας ομορφιάς έναν φυσικό παράδεισο. Μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζει το φαράγγι Κώστιανο που καταλήγει στον Αχελώο και ο Ι. Ν. του Αγίου Νικολάου, του οποίου το τέμπλο είναι από πωρόλιθο. Τελευταίο χωριό του Δήμου Αργιθέας είναι τα Ελληνικά με τους συνοικισμούς τους [υψόμ. 900μ., κάτοικοι 305]. Πρόκειται για έναν, επίσης, βυζαντινό οικισμό.
Αξίζει να επισκεφθεί κάποιος το μονότοξο γεφύρι του Κορακονησίου ή Παλαιοκαμάρα που συνδέει τα Ελληνικά με το Πολυνέρι Τρικάλων. Κατασκευάστηκε το 13ο αιώνα και έχει άνοιγμα βάσης 11,20μ, ύψος 7,50μ. και περπατητό κατάστρωμα μήκους 20μ. και πλάτους 2,10μ.. Τα Ελληνικά απέχουν από την Καρδίτσα περίπου 9 3 χλμ..
Επιστρέφουμε στο Πετρωτό, όπου θαυμάζουμε το επιβλητικό Λιασκοβίτικο γεφύρι (ίσως του 13ου αιώνα). Εδώ, στο Πετρωτό, το τμήμα του Άρη Βελουχιώτη στις 12 Ιουνίου του 1945 δέχτηκε επίθεση και οπισθοχώρησε. Μετά από τριήμερη καταδίωξη στα γειτονικά χωριά, ο Καπετάνιος με τους συντρόφους του έφτασε στη θέση "Φάγγος-Μεσούντας", όπου ήρθε και το τέλος της ζωή του.
Κατόπιν κατευθυνόμαστε προς τη Συκιά, όπου εδώ και χρόνια πραγματοποιούνται τα έργα μερικής εκτροπής του Αχελώου ποταμού προς τη Θεσσαλία. Είναι η θέση που υπήρχε το περίφημο γεφύρι του Κοράκου, το μεγαλύτερο μονότοξο γεφύρι των Βαλκανίων, με άνοιγμα βάσης 45μ., ύψος 25μ. και περπατητό κατάστρωμα 100μ. περίπου. Το είχε κτίσει ο Άγιος Βησσαρίων το 1515 σε ένα φοβερό βραχοστένωμα του Αχελώου και ένωνε το Πετρωτό (Λιάσκοβο) με τις Πηγές (Βρεστενίτσα) της Άρτας. Η γέφυρα ανατινάχτηκε το 1949 κατά τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου από τον Δ.Σ.Ε.. Λίγο πιο κάτω, μέσα στην κοίτη του Αχελώου υπήρχε η λεγόμενη "Κουτσοκαμάρα", γεφύρι των ρωμαϊκών χρόνων που πλέον έχει σκεπασθεί από τα μπάζα των εργασιών του φράγματος της Συκιάς.
Κείμενο: του Αποστόλη Ζώη
πηγή: ana-mpa.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου